Een tijdje geleden was er op de school van mijn kinderen in Amstelveen een verdrietige trend gaande. Binnen een periode van 5 maanden verloren 4 kinderen uit dezelfde klas een dierbaar familielid.
Leren omgaan met dood en verdriet
Een groot deel van de volwassenen weet niet goed wat ze wel en niet kunnen zeggen tegen kinderen. Met als gevolg dat kinderen weinig wordt verteld over de dood en afscheid nemen.
Een eerste keer de dood van dichtbij meemaken kan een grote indruk maken. Door daar met elkaar over te praten breng je duidelijkheid en voorkom je dat een kind in het hoofd de dingen enger maakt dan dat ze in werkelijkheid zijn. Daarnaast leren de kinderen dat er over verdriet en de dood gesproken mag worden.
Rouwworkshop
Samen met de leerkracht van groep 3 (de leeftijd van deze kinderen ligt daar tussen de 6 en 7 jaar) deed ik in de klas een kleine workshop afscheid en rouw. Op een woensdagochtend gingen we met de juf erbij in een grote kring zitten. Ik had een klein rieten mandje mee waar een aantal vragen in zaten die we konden gaan bespreken.
De kinderen vonden het machtig interessant en luisterden aandachtig naar de uitleg.
Wie wilde mocht zijn vinger opsteken en om de beurt pakte een kind een vraag uit het mandje. Hij of zij las de vraag voor en mocht direct de vraag proberen te beantwoorden.
Mag je lachen op de dag van een uitvaart?
Er stonden vragen op als: “Hoe zie je dat er iemand uit de klas verdrietig is? ”, “Wat zou je kunnen doen om iemand te troosten?”, “Mag je lachen op de dag van de uitvaart?”, “Wat is een crematie?” en “Wanneer is iemand eigenlijk dood?”
Als het kind het antwoord niet wist, mochten de andere kinderen aanvullen en samen bespraken we de praktische en gevoelsmatige dingen die voorbijkomen in een periode van afscheid nemen. De kinderen bleven verbazingwekkend goed bij de les.
Ervaringen en gevoelens delen
Het mooie was dat de kinderen die net iemand hadden verloren graag iets wilde vertellen over het verlies of de dag van de uitvaart. Ook een kleine meid die haar opa nooit had gekend vertelde hoe jammer ze dat vond. Het was bijzonder om te zien dat ze vrijuit vragen durfden te stellen en met verhalen kwamen. En prachtig om te zien hoe goed kinderen weten hoe ze zich voelen.
Na drie kwartier was het tijd om af te ronden.
De kinderen hadden geen vage ideeën meer over uitvaarten en wat daarbij komt kijken.
Gewoon: duidelijkheid en openheid, daar is iedereen bij gebaat. Het was een eer om dit te mogen doen, ik ben weer een bijzondere ervaring rijker.
Eva de la Mar
AKER uitvaarten